Coordinating particle, ཞིང་: Difference between revisions

From Rigpa Wiki
Jump to navigation Jump to search
m (Created page with ''''WORK IN PROGRESS''': the grammar articles are being edited for wiki publication. During editing, the content might be incomplete, out of sequence or even misleading. {{Gramma…')
 
mNo edit summary
 
(2 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 6: Line 6:


===Coordinating particle, ཞིང་===
===Coordinating particle, ཞིང་===
====Spelling====


<!--
{| class="wikitable" style="color:black;background-color:#f0f8f8; padding: 5px; border: 1px solid #ccc;" cellspacing="5" border="0"
|+
|-
|width="40%" valign="top"|'''last letter of the word'''
|width="10%" valign="top"|'''particle'''
|width="50%" valign="top"|'''example: word with particle'''
|-
|ང་, ན་, མ་, འ་, ར་, ལ་; "no postfix letter" མཐའ་མེད་
|ཞིང༌
|བྱུང་ཞིང༌། ཡིན་ཞིང༌། སྙམ་ཞིང༌། འདའ་ཞིང༌། དགར་ཞིང༌། འགལ་ཞིང༌། ཁྲོ་ཞིང༌།
|-
|ག་, ད་, བ་, དྲག་<ref>[[Introduction to the Tibetan Particles, 2.1.1]] Da drag ད་དྲག་</ref>
|ཅིང༌
|འདུག་ཅིང༌། འདོད་ཅིང༌། ཐོབ་ཅིང༌། གྱུརད་ཅིང༌།
|-
|ས་
|ཤིང༌
|བྱས་ཤིང༌།
|}




====Between adjectives, adverbs====
{{gsample|གསལ་ཞིང་རིག་པ་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད།|clear&nbsp;nbsp;cognizant consciousness defining characteristics|[To be] clear and cognizant are the defining characteristics of consciousness.}}<br>


3.1 spelling
{{gfverb|བརྟན་པ།|རྟོན་པ།|བརྟན་པ།|རྟོན།|to rely|''v.t.''|ཐ་དད་པ་}}
{{gsample|ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་ངེས་པའི་དོན་ལ་རྟོན།|deep&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;vast definitive meaning rely on|to rely on the deep and vast definitive meaning}}<br>


last letter of the word
spelling of the particle
example: word with particle
ང་ན་མ་འ་ར་ལ་
"no postfix letter" མཐའ་མེད་
ཞིང༌
བྱུང་ཞིང༌། ཡིན་ཞིང༌། སྙམ་ཞིང༌། འདའ་ཞིང༌། དགར་ཞིང༌།
འགལ་ཞིང༌། ཁྲོ་ཞིང༌།
ག་ད་བ་དྲག་2
ཅིང༌
འདུག་ཅིང༌། འདོད་ཅིང༌། ཐོབ་ཅིང༌། གྱུརད་ཅིང༌།
ས་
ཤིང༌
བྱས་ཤིང༌།


{{gfverb|གྱུར་པ།|འགྱུར་བ།|འགྱུར་བ།||to become|''v.i.''|ཐ་མི་དད་པ་}}
{{gsample|རྒྱལ་པོ་དེ་ནི་ཕྱུག་ཅིང་བདེ་སྐྱིད་པར་གྱུར།|king&nbsp;&nbsp;&nbsp;that&nbsp;&nbsp;&nbsp;rich&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;happy&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;became|That king became rich and happy.}}<br>


3.2 between adjectives, adverbs


{{gfverb|བཞུགས་པ།|བཞུགས་པ།|བཞུགས་པ།|བཞུགས།|to stay|''v.i.''|ཐ་མི་དད་པ་}}
{{gsample|དབང་པོ་ཀུན་ཞི་ཞིང་བདེ་བར་བཞུགས།|senses&nbsp;&nbsp;&nbsp;all&nbsp;&nbsp;&nbsp;peace&nbsp;&nbsp;&nbsp;bliss&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;stayed|[He] stayed [with] all senses in peace and bliss.}}


གསལ་ཞིང་རིག་པ་ཤེས་པའི་  མཚན་ཉིད།
བརྟན་པ།  རྟོན་པ།  བརྟན་པ།  རྟོན།  ༼ཐ་དད་པ༽
clear  cognizant consciousness defining characteristics


[To be] clear and cognizant are the defining characteristics of consciousness.
====Between two verbs====
* In this and the following section, the coordination expresses generally either simultaneity or succession.<br>


{| class="wikitable" style="color:black;background-color:#ffffff; padding: 0px; border: 1px solid #fff;" cellspacing="10" border="0px"
|+
|-
|{{gverb|ཟད་པ།|འཛད་པ།|འཛད་པ།||to exhaust|''v.i.''|ཐ་མི་དད་པ་}}
|{{gverb|ཡལ་བ།|ཡལ་བ།|ཡལ་བ།||to vanish|''v.i.''|ཐ་མི་དད་པ་}}
|}<br>


ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་ངེས་པའི་དོན་ལ་རྟོན།
{{gsample|རྣམ་པ་འཁྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་ཅིང་ཡལ་བ་ཡིན།|characteristic confusion all exhausted vanished|[Its] characteristic is that all confusion are exhausted and vanished.}}<br>
བརྟན་པ།  རྟོན་པ།  བརྟན་པ།  རྟོན།  ༼ཐ་དད་པ༽
deep    vast definitive meaning rely on


to rely on the deep and vast definitive meaning
{| class="wikitable" style="color:black;background-color:#ffffff; padding: 0px; border: 1px solid #fff;" cellspacing="10" border="0px"
|+
|-
|{{gverb|མོས་པ།|མོས་པ།|མོས་པ།||devotion|''v.i.''|ཐ་མི་དད་པ་}}
|{{gverb|གུས་པ།|གུས་པ།|གུས་པ།||to respect|''v.i.''|ཐ་མི་དད་པ་}}
|}<br>


{{gsample|དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ལ་མོས་ཤིང་གུས།|sangha&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;jewel&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;devotion&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;respect|devotion and respect to the jewel of the sangha}}<br>


རྒྱལ་པོ་དེ་ནི་ཕྱུག་ཅིང་བདེ་སྐྱིད་པར་གྱུར།
{| class="wikitable" style="color:black;background-color:#ffffff; padding: 0px; border: 1px solid #fff;" cellspacing="10" border="0px"
གྱུར་པ།  འགྱུར་བ།  འགྱུར་བ།  ༼ཐ་མི་དད་པ༽
|+
king    that  rich        happy      became
|-
|{{gverb|ཟག་པ།|འཛག་པ།|འཛག་པ།||to trickle|''v.i.''|ཐ་མི་དད་པ་}}
|{{gverb|ཞུ་བ།|ཞུ་བ།|ཞུ་བ།||to melt|''v.i.''|ཐ་མི་དད་པ་}}
|{{gverb|ཁོལ་བ།|འཁོལ་བ།|འཁོལ་བ།||to boil|''v.i.''|ཐ་མི་དད་པ་}}
|}<br>


That king became rich and happy.  
{{gsample|བདུད་རྩིའི་རྒྱུན་འཛག་སྟེ་ཞུ་ཞིང་ཁོལ།|amrita stream trickle down melt&nbsp;&nbsp;boil|The stream of amrita flows down, melts and boils.}}




====Between clauses====
* In this and the previous section, the coordination expresses generally either simultaneity or succession.


=====Between clauses with same subject=====
{| class="wikitable" style="color:black;background-color:#ffffff; padding: 0px; border: 1px solid #fff;" cellspacing="10" border="0px"
|+
|-
|{{gverb|འཛེགས་པ།|འཛེག་པ།|འཛེག་པ།|འཛེགས།|to climb|''v.t.''|ཐ་དད་པ་}}
|{{gverb|བཏོགས་པ།|འཐོག་པ།|བཏོག་པ།|འཐོགས།|to pick|''v.t.''|ཐ་དད་པ་}}
|}<br>


དབང་པོ་ཀུན་ཞི་ཞིང་བདེ་བར་བཞུགས།
{{gsample|ཤིང་ཁར་འཛེག་ཅིང་མེ་ཏོག་འཐོག|tree branch climb&nbsp;&nbsp;&nbsp;flower&nbsp;&nbsp;&nbsp;pick|[He] climbs up the tree and picks the flowers.}}<br>
བཞུགས་པ།  བཞུགས་པ།  བཞུགས་པ།  བཞུགས།
senses    all  peace    bliss        stayed


[He] stayed [with] all senses in peace and bliss.
{{gsample|འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིགས་ཤིང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ལྷར་འཛིན།|samsara&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;suffering&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;to fear&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;jewel&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;three&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;god&nbsp;&nbsp;apprehend / hold|[They] fear the suffering of samsara and hold the three jewel as gods.}}<br>


{{gfverb|བླངས་པ།|ལེན་པ།|བླང་བ།|ལོངས།|to take|''v.t.''|ཐ་དད་པ་}}
{{gsample|ཤི་ནས་མེད་དུ་མི་འགྲོ་ཞིང་སྐྱེ་བ་ལེན་དགོས།|died nonexistent not become birth take need|After dying [one] does not become nonexistent and needs to take [another] birth.}}


3.3 between two verbs


In 3.3 and 3.4 the coordination expresses generally either simultaneity or succession.
=====Between clauses with different subjects=====


རྣམ་པ་    འཁྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་ཅིང་ཡལ་བ་ཡིན།
{{gfverb|ངོམས་པ།|ངོམས་པ།|ངོམས་པ།||to be satiated|''v.i.''|ཐ་མི་དད་པ་}}
ཟད་པ།  འཛད་པ།  འཛད་པ།  ༼ཐ་མི་དད་པ༽
{{gsample|རྒྱ་མཚོ་ཆུ་ཡིས་མི་ངོམས་ཤིང། རྒྱལ་པའི་བང་མཛོད་ནོར་གྱིས་མིན།|ocean&nbsp;&nbsp;&nbsp;water&nbsp;&nbsp;not&nbsp;&nbsp;satiated&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;king&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;treasury&nbsp;&nbsp;wealth&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;not|The ocean does not get satiated with water, nor does the king's treasury with wealth.}}
characteristic confusion all    exhausted  vanished
ཡལ་བ།  ཡལ་བ།  ཡལ་བ།  ༼ཐ་མི་དད་པ༽
[Its] characteristic is that all confusion are exhausted and vanished.


དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ལ་མོས་ཤིང་གུས།
མོས་པ།  མོས་པ།  མོས་པ།  ༼ཐ་མི་དད་པ༽
sangha            jewel      devotion    respect
གུས་པ།  གུས་པ།  གུས་པ།  ༼ཐ་མི་དད་པ༽
devotion and respect to the jewel of the sangha


བདུད་རྩིའི་རྒྱུན་འཛག་  སྟེ་ཞུ་ཞིང་ཁོལ།
ཟག་པ།  འཛག་པ།  འཛག་པ།  ༼ཐ་མི་དད་པ༽
amrita  stream trickle down melt    boil
ཞུ་བ།  ཞུ་བ།  ཞུ་བ།  ༼ཐ་མི་དད་པ༽
The stream of amrita flows down, melts and boils.
ཁོལ་བ།  འཁོལ་བ།  འཁོལ་བ།  ༼ཐ་མི་དད་པ༽
3.4 between clauses
In 3.3 and 3.4 the coordination expresses generally either simultaneity or succession.
3.4.1 between clauses with same subject
ཤིང་ཁར་འཛེག་ཅིང་མེ་ཏོག་འཐོག
འཛེགས་པ།  འཛེག་པ།  འཛེག་པ།  འཛེགས།  ༼ཐ་དད་པ༽
tree branch climb    flower    pick
བཏོགས་པ།  འཐོག་པ།  བཏོག་པ།  འཐོགས།  ༼ཐ་དད་པ༽
[He] climbs up the tree and picks the flowers.
འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིགས་ཤིང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ལྷར་འཛིན།
samsara      suffering            to fear                    jewel        three      god  apprehend / hold
[They] fear the suffering of samsara and hold the three jewel as gods.
ཤི་ནས་མེད་དུ་  མི་འགྲོ་  ཞིང་སྐྱེ་བ་ལེན་དགོས།
བླངས་པ།  ལེན་པ།  བླང་བ།  ལོངས།  ༼ཐ་དད་པ༽
died  nonexistent not become    birth take  need
After dying [one] does not become nonexistent and needs to take [another] birth.
3.4.2  between clauses with different subjects
རྒྱ་མཚོ་ཆུ་ཡིས་མི་ངོམས་ཤིང།  རྒྱལ་པའི་བང་མཛོད་ནོར་གྱིས་མིན། 
མས་པ། ངོམས་པ། ངོམས་པ། ༼ཐ་མི་དད་པ༽
ocean    water  not  satiated          king      treasury  wealth      not
The ocean does not get satiated with water, nor does the king's treasury with wealth.
-->
'''<nowiki>[</nowiki>...<nowiki>]</nowiki>'''
=Endnotes=
=Endnotes=
<references/>
<references/>


[[Category:Tibetan Grammar]][[Category:Syntactic Particles]]
[[Category:Tibetan Grammar]][[Category:Syntactic Particles]]

Latest revision as of 03:22, 17 April 2011

WORK IN PROGRESS: the grammar articles are being edited for wiki publication. During editing, the content might be incomplete, out of sequence or even misleading.

Articles on Tibetan Grammar
1. Introduction
2. Formation of the Tibetan Syllable
3. Formation of the Tibetan Word
4. First case: ming tsam
5. agentive particle
6. Connective Particle
7. La don particles
8. La don particles—Notes
9. Originative case
10. Verbs
11. Verbs—Notes
12. Syntactic particles

by Stefan J. E.

Coordinating particle, ཞིང་

Spelling

last letter of the word particle example: word with particle
ང་, ན་, མ་, འ་, ར་, ལ་; "no postfix letter" མཐའ་མེད་ ཞིང༌ བྱུང་ཞིང༌། ཡིན་ཞིང༌། སྙམ་ཞིང༌། འདའ་ཞིང༌། དགར་ཞིང༌། འགལ་ཞིང༌། ཁྲོ་ཞིང༌།
ག་, ད་, བ་, དྲག་[1] ཅིང༌ འདུག་ཅིང༌། འདོད་ཅིང༌། ཐོབ་ཅིང༌། གྱུརད་ཅིང༌།
ས་ ཤིང༌ བྱས་ཤིང༌།


Between adjectives, adverbs

གསལ་ཞིང་རིག་པ་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད།
clear nbsp;cognizant consciousness defining characteristics
[To be] clear and cognizant are the defining characteristics of consciousness.


to rely v.t. ཐ་དད་པ་
བརྟན་པ།  རྟོན་པ།  བརྟན་པ།  རྟོན།
past pres. fut. imp.
ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་ངེས་པའི་དོན་ལ་རྟོན།
deep    vast definitive meaning rely on
to rely on the deep and vast definitive meaning



to become v.i. ཐ་མི་དད་པ་
གྱུར་པ།  འགྱུར་བ།  འགྱུར་བ། 
past pres. fut. imp.
རྒྱལ་པོ་དེ་ནི་ཕྱུག་ཅིང་བདེ་སྐྱིད་པར་གྱུར།
king   that   rich       happy      became
That king became rich and happy.



to stay v.i. ཐ་མི་དད་པ་
བཞུགས་པ།  བཞུགས་པ།  བཞུགས་པ།  བཞུགས།
past pres. fut. imp.
དབང་པོ་ཀུན་ཞི་ཞིང་བདེ་བར་བཞུགས།
senses   all   peace   bliss      stayed
[He] stayed [with] all senses in peace and bliss.


Between two verbs

  • In this and the following section, the coordination expresses generally either simultaneity or succession.
to exhaust v.i. ཐ་མི་དད་པ་
ཟད་པ།  འཛད་པ།  འཛད་པ། 
past pres. fut. imp.
to vanish v.i. ཐ་མི་དད་པ་
ཡལ་བ།  ཡལ་བ།  ཡལ་བ། 
past pres. fut. imp.


རྣམ་པ་འཁྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་ཅིང་ཡལ་བ་ཡིན།
characteristic confusion all exhausted vanished
[Its] characteristic is that all confusion are exhausted and vanished.


devotion v.i. ཐ་མི་དད་པ་
མོས་པ།  མོས་པ།  མོས་པ། 
past pres. fut. imp.
to respect v.i. ཐ་མི་དད་པ་
གུས་པ།  གུས་པ།  གུས་པ། 
past pres. fut. imp.


དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ལ་མོས་ཤིང་གུས།
sangha          jewel     devotion    respect
devotion and respect to the jewel of the sangha


to trickle v.i. ཐ་མི་དད་པ་
ཟག་པ།  འཛག་པ།  འཛག་པ། 
past pres. fut. imp.
to melt v.i. ཐ་མི་དད་པ་
ཞུ་བ།  ཞུ་བ།  ཞུ་བ། 
past pres. fut. imp.
to boil v.i. ཐ་མི་དད་པ་
ཁོལ་བ།  འཁོལ་བ།  འཁོལ་བ། 
past pres. fut. imp.


བདུད་རྩིའི་རྒྱུན་འཛག་སྟེ་ཞུ་ཞིང་ཁོལ།
amrita stream trickle down melt  boil
The stream of amrita flows down, melts and boils.


Between clauses

  • In this and the previous section, the coordination expresses generally either simultaneity or succession.
Between clauses with same subject
to climb v.t. ཐ་དད་པ་
འཛེགས་པ།  འཛེག་པ།  འཛེག་པ།  འཛེགས།
past pres. fut. imp.
to pick v.t. ཐ་དད་པ་
བཏོགས་པ།  འཐོག་པ།  བཏོག་པ།  འཐོགས།
past pres. fut. imp.


ཤིང་ཁར་འཛེག་ཅིང་མེ་ཏོག་འཐོག
tree branch climb   flower   pick
[He] climbs up the tree and picks the flowers.


འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིགས་ཤིང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ལྷར་འཛིན།
samsara     suffering          to fear                jewel        three     god  apprehend / hold
[They] fear the suffering of samsara and hold the three jewel as gods.


to take v.t. ཐ་དད་པ་
བླངས་པ།  ལེན་པ།  བླང་བ།  ལོངས།
past pres. fut. imp.
ཤི་ནས་མེད་དུ་མི་འགྲོ་ཞིང་སྐྱེ་བ་ལེན་དགོས།
died nonexistent not become birth take need
After dying [one] does not become nonexistent and needs to take [another] birth.


Between clauses with different subjects
to be satiated v.i. ཐ་མི་དད་པ་
ངོམས་པ།  ངོམས་པ།  ངོམས་པ། 
past pres. fut. imp.
རྒྱ་མཚོ་ཆུ་ཡིས་མི་ངོམས་ཤིང། རྒྱལ་པའི་བང་མཛོད་ནོར་གྱིས་མིན།
ocean   water  not  satiated        king     treasury  wealth     not
The ocean does not get satiated with water, nor does the king's treasury with wealth.


Endnotes