Thirty-seven factors of enlightenment
The thirty-seven factors of enlightenment (Skt. saptatriṁśa-bodhipakṣa-dharma; Tib. བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་, Wyl. byang chub kyi phyogs kyi chos sum cu rtsa bdun) are thirty-seven practices undertaken and perfected at specific stages of the first four of the five paths and present thereafter as qualities of enlightenment.
They are as follows:
- 1-4: Four applications of mindfulness (Skt. catuḥ-smṛtyupasthāna; Tib. དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་བཞི་, Wyl. dran pa nye bar bzhag pa bzhi)
- the body (Skt. kāya-smṛtyupasthāna; Tib. ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་, Wyl. lus dran pa nye bar bzhag)
- feelings (Skt. vedanā-smṛtyupasthāna; Tib. ཚོར་བ་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་, Wyl. tshor dran pa nye bar bzhag)
- the mind (Skt. citta-smṛtyupasthāna; Tib. སེམས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་, Wyl. sems dran pa nye bar bzhag)
- phenomena (Skt. dharma-smṛtyupasthāna; Tib. ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་, Wyl. chos dran pa nye bar bzhag)
- 5-8: Four genuine restraints (Skt. catvāri samyakprahāṇāni; Tib. ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་, yangdakpar pongwa shyi, Wyl. yang dag par spong ba bzhi)
- to avoid generating any negative states that have not arisen (Tib. མི་དགེ་བ་མ་སྐྱེས་པ་མི་བསྐྱེད་པ་, Wyl. mi dge ba ma skyes pa mi bskyed pa)
- to abandon negative states that have arisen (Tib. མི་དགེ་བ་སྐྱེས་པ་སྤོངས་བ་, Wyl. mi dge ba skyes pa spongs ba)
- to generate virtuous states that have not arisen (Tib. དགེ་བ་མ་སྐྱེས་པ་བསྐྱེད་པ་, Wyl. dge ba ma skyes pa bskyed pa)
- not to allow any virtuous states that have arisen to deteriorate and to develop them further (Tib. དགེ་བ་སྐྱེས་པ་སྤེལ་བ་, Wyl. dge ba skyes pa spel ba)
- 9-12: The four bases of miraculous powers (Skt. caturṛddhipāda; Tib. རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་, dzutrul gyi kangpa shyi, Wyl. rdzu 'phrul gyi rkang pa bzhi)
- intention (Skt. canda; Tib. འདུན་པ་, Wyl. 'dun pa)
- diligence (Skt. vīrya; Tib. བརྩོན་འགྲུས་, Wyl. brtson 'grus)
- attention (Skt. citta; Tib. སེམས་པ་, Wyl. sems pa)
- discernment (Skt. mīmāṃsā; Tib. དཔྱོད་པ་, Wyl. dpyod pa)
- 13-17: The five powers (Skt. pañcendriya; Tib. དབང་པོ་ལྔ་, wangpo nga, Wyl. dbang po lnga)
- faith (Skt. śraddhā; Tib. དད་པ་, Wyl. dad pa)
- diligence (Skt. vīrya; Tib. བརྩོན་འགྲུས་, Wyl. brtson 'grus)
- mindfulness (Skt. smṛti; Tib. དྲན་པ་, Wyl. dran pa)
- concentration (Skt. samādhi; Tib. ཏིང་ངེ་འཛིན་, Wyl. ting nge 'dzin)
- wisdom (Skt. prajñā; Tib. ཤེས་རབ་, Wyl. shes rab)
- 18-22: The five strengths (Skt. pañcabala; Tib. སྟོབས་ལྔ་, top nga, Wyl. stobs lnga)
- faith (Skt. śraddhā; Tib. དད་པ་, Wyl. dad pa)
- diligence (Skt. vīrya; Tib. བརྩོན་འགྲུས་, Wyl. brtson 'grus)
- mindfulness (Skt. smṛti; Tib. དྲན་པ་, Wyl. dran pa)
- concentration (Skt. samādhi; Tib. ཏིང་ངེ་འཛིན་, Wyl. ting nge 'dzin)
- wisdom (Skt. prajñā, Tib. ཤེས་རབ་, Wyl. shes rab)
- 23-29: Seven elements for enlightenment (Skt. saptabodhyaṅga; Tib. བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་, changchup kyi yenlak dün, Wyl. byang chub kyi yan lag bdun)
- mindfulness (Skt. smṛti; Tib. དྲན་པ་, Wyl. dran pa)
- discernment of phenomena (Skt. dharmapravicaya; Tib. ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་, Wyl. chos rab tu rnam par 'byed pa)
- diligence (Skt. vīrya; Tib. བརྩོན་འགྲུས་, Wyl. brtson ‘grus)
- joy (Skt. prīti; Tib. དགའ་བ་, Wyl. dga' ba)
- pliancy (Skt. praśrabdhi; Tib. ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་, Wyl. shin tu sbyangs pa)
- samadhi (Skt. samādhi; Tib. ཏིང་ངེ་འཛིན་, Wyl. ting nge 'dzin)
- equanimity (Skt. upekṣā; Tib. བཏང་སྙོམས་, Wyl. btang snyoms)
- 30-37: The noble eightfold path (Skt. āryāṣṭāṅgamārga; Pal. ariyāṭṭhaṅgikamagga; Tib. འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་, pakpé lam yenlak gyépa, Wyl. ‘phags pa’i lam yan lag brgyad pa)
- correct view (Skt. samyagdṛṣṭi; Tib. ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་, Wyl. yang dag pa'i lta ba)
- correct intention (or thought) (Skt. samyaksaṅkalpa; Tib. ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་, Wyl. yang dag pa'i rtog pa)
- correct speech (Skt. samyagvāc; Tib. ཡང་དག་པའི་ངག་, Wyl. yang dag pa'i ngag)
- correct action (or conduct) (Skt. samyakkarmānta; Tib. ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་, Wyl. yang dag pa'i las kyi mtha')
- correct livelihood (Skt. samyagājīva; Tib. ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་, Wyl. yang dag pa'i 'tsho ba)
- correct effort (Skt. samyagvyāyāma; Tib. ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་, Wyl. yang dag pa'i rtsol ba)
- correct mindfulness (Skt. samyaksmṛti; Tib. ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་, Wyl. yang dag pa'i dran pa)
- correct concentration (Skt. samyaksamādhi; Tib. ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་, Wyl. yang dag pa'i ting nge 'dzin)
Alternative Translations
- thirty-seven wings of enlightenment (Dharma Publishing)
External Links
Further Reading
- Kangyur Rinpoche, Treasury of Precious Qualities (Boston & London: Shambhala, 2001), 'Appendix 6'.